Frisse neus op de campus
Er bestaan duurzame oplossingen om het hitte-eilandeffect tegen te gaan en de stad leefbaar te houden in de toekomst. Zo springt de hoefijzervormige campus van de VUB en de ULB onmiddellijk in het oog.
Met haar bomen, struiken, vijver en wadi’s zorgt de campus letterlijk voor verkoeling van de dichtbebouwde stedelijke omgeving. Ook architecturale ingrepen zoals het installeren van balkon-, dak- en muurtuinen kunnen soelaas bieden. Daarnaast is ontharden een belangrijke stap: hoe minder stedelijke ruimte volgebouwd is, hoe minder warmte kan worden geabsorbeerd. En waarom niet de vele stromen en beken die Brussel historisch rijk is opnieuw openleggen? Dan kunnen we op warme zomerdagen lekker plonzen!
Hitte-kaart van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest toont het afkoelende effect van de VUB/ULB-campus. Bron: Brussel Leefmilieu.
Wat is het stedelijk hitte-eilandeffect (SHE)?
Het stedelijk hitte-eilandeffect zorgt gemiddeld voor een verschil in temperatuur van zo’n 5°C, maar na droge, windstille dagen met veel zonneschijn kan dit makkelijk oplopen tot 8 à 9°C! De intensiteit van het SHE wordt door heel wat verschillende elementen beïnvloed, waaronder ook het lokale klimaat. Een belangrijke factor is het materiaal waaruit de stad is opgebouwd: beton, staal en steen absorberen op zomerse dagen flink wat hitte van de zon. ’s Nachts geven ze die warmte langzaamaan weer af, waardoor de omgeving minder snel afkoelt. Daarbij komt ook nog de warmte die vrijkomt bij het gebruik van airconditioning, industriële activiteit en gemotoriseerd vervoer.
Gezondheidsrisico's en ongelijkheid
Die hitte zorgt niet alleen voor slapeloze nachten – ze brengt ook ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee, vooral bij kinderen en ouderen. Bovendien worden niet alle delen van de stad even erg getroffen door het SHE. Het centrum en het noordwesten van Brussel kleuren dieprood. Dat zijn niet toevallig die delen van de stad met de dichtste bebouwing en de minste groene ruimte. Het SHE is dus een serieuze ongelijkmaker: groepen met een lager socio-economisch profiel die in de dichte binnenstad wonen, worden harder getroffen. Ze hebben bovendien minder toegang tot publieke parken om verkoeling te zoeken. De klimaatverandering zal deze problematiek alleen maar doen toenemen, met intense periodes van langdurige hitte.
