De wereld verbeteren. Daar droomde VUB-alumnus Kilian Vandenhirtz van. Vanuit dat verlangen ging hij op zijn achttiende politieke wetenschappen studeren. In zijn educatieve master realiseerde hij zich dat hij in het onderwijs pas echt een verschil kon maken. Vandaag staat hij voor de klas. “Het onderwijs is de allermooiste sector waarin je kunt werken.”
Zou je met de kennis van vandaag opnieuw dezelfde studies doen, eerst politieke wetenschappen en dan de lerarenopleiding?
Kilian Vandenhirtz: “Ja, ik zou het opnieuw zo doen. Eerst heb ik inhoudelijke kennis - die ik bovendien echt interessant vond - opgebouwd. Later heb ik geleerd hoe ik die kennis kan overbrengen aan leerlingen om hen mee te vormen tot geëngageerde burgers. Een perfecte combinatie.”
Wist je al bij aanvang van je opleiding dat je leerkracht wilde worden?
“Ik heb heel lang getwijfeld over wat ik wilde worden. In eerste instantie ben ik politieke wetenschappen gaan studeren vanuit een interesse voor politiek. Ik was van plan om bij een politieke partij te solliciteren. Na het behalen van mijn master voelde ik me nog niet klaar om de universiteit te verlaten. Ik koos voor een educatieve master zonder een duidelijk idee te hebben van wat ik juiste wilde doen. Maar de lerarenopleiding heeft me helemaal overtuigd. Het onderwijs was de sector waarin ik wilde werken.”
Welke aspecten van de opleiding hebben je overtuigd van die keuze?
“Ik voelde me in de eerste plaats altijd heel goed ondersteund door de docenten. We kregen niet alleen veel praktische tools mee - van leren werken met smartschool tot klasmanagement - er was ook ruimte om in te gaan op mijn bezorgdheden. Kon ik als leerkracht wel genoeg betekenen voor de maatschappij? Kon ik niet beter in de politiek gaan? Naarmate het academiejaar vorderde, ging ik steeds meer beseffen dat ik als leerkracht een enorme impact kan hebben op de levensloop van jongeren en zo mee dingen in beweging zetten. De interactie met de leerlingen tijdens mijn stages heeft me uiteindelijk helemaal overtuigd: dit was wat ik wilde doen.”
Hoe ervaar je vandaag in je job dat je het verschil maakt?
“Het is nog maar mijn tweede jaar in het onderwijs maar ik merk nu al dat leerlingen vaak naar mij komen om iets te vragen of te vertellen. Er is een vertrouwensband. Ze hechten waarde aan mijn mening of advies. Dat geeft me veel voldoening. Ik doe veel meer dan 22 keer 50 minuten lesgeven, ik kan leerlingen aanzetten en inspireren om iets te doen voor de samenleving. Ik voel ook aan alles dat ik een volwaardig lid ben van het team en de scholengemeenschap. Ik draai niet gewoon mijn uren. In Project Algemene Vakken - het vak dat ik geef - kun je veel kwijt. Regelmatig gaat het in mijn les over politiek, zeker naar aanleiding van de verkiezingen van het afgelopen jaar. Dat thema zat op mijn school nog niet in het lessenpakket van PAV, ik heb dat mogen uitwerken. Het is fijn om vanuit je eigen interesses accenten te kunnen leggen.”
Laten we nog even terugblikken op je studententijd. Welke herinneringen blijven je het meest bij?
“De mensen, de vele vrienden die ik heb gemaakt, zijn contacten voor het leven. Ontelbare keren hebben we samen spaghetti gegeten in het VUB-restaurant of gepicknickt op het grasveld aan de campus. Aan die kleine momenten bewaar ik mooie herinneringen. Maar ook een aantal proffen en vakken zijn me dierbaar. Stagebegeleider Maggy Brusselmans heeft me heel concreet geïnspireerd om het onderwijs in te gaan, maar ik heb ook veel geleerd uit de lessen van professor educatiewetenschappen Els Consuegra en professor Urban Education Joost Vaesen. Zij hebben me de tools aangereikt die ik nog elke dag gebruik.”
Sloot de opleiding mooi aan op de klaspraktijk?
“Ondertussen sta ik een jaar voor de klas en durf ik zeggen dat de opleiding me alles heeft gegeven wat ik nodig had. Ik geef les in de richting arbeidsmarktfinaliteit. Het is soms zwaar, er zijn leerkrachten die uitvallen, er is heel wat administratie, de leerlingen zijn niet altijd de gemakkelijkste. Maar mijn stages in de Brusselse context hebben me goed voorbereid. Ik wist waar ik aan begon. Dat die opleiding zo van pas zou komen, besefte ik niet altijd tijdens mijn studies. Ik herinner me dat ik wel eens heb gevloekt op een paar lessen, met name op de vele sessies onderzoekend en reflecterend handelen. Achteraf gezien heb ik daar enorm veel uit gehaald. Ik heb geleerd om mezelf voortdurend te bevragen. Wat kan ik beter doen? Hoe kan ik beter luisteren naar mijn leerlingen zodat ik hun problemen kan identificeren? Dat blijkt in de praktijk enorm nuttig.”
"In mijn lessen reik ik de leerlingen handvatten aan om kritisch te leren reflecteren"
Heeft de V van VUB jouw denken beïnvloed?
“Zeker. Ik had vroeger een bepaalde kijk op de wereld die zich vooral afspeelde rond de kerktoren van mijn eigen dorp en die te weinig keek naar de grote uitdagingen waarmee de wereld en de samenleving worden geconfronteerd. De VUB, en dan denk ik zeker aan de opleiding politieke wetenschappen, heeft mijn blik verruimd op vlak van politiek en wat er allemaal in de wereld gebeurt. Ik sta nu bovendien in het gemeenschapsonderwijs, waar ook veel belang gehecht wordt aan vrijheid van denken. In mijn lessen reik ik de leerlingen handvatten aan om kritisch te leren reflecteren. Ik implementeer zo het gedachtegoed van de VUB in mijn les. Veel leerlingen geloven alles wat ze zien op TikTok. Ik moedig hen aan om zelf informatie te vergaren via betrouwbare nieuwsbronnen. Zo zien ze dat het niet allemaal klopt wat er wordt gezegd op sociale media en kunnen ze zelf een kritische mening gaan vormen op basis van juiste argumenten.”
Wat zou jij adviseren aan studenten die vandaag kiezen voor een educatieve master?
“Als ik hen rechtstreeks kon aanspreken, zou ik hen het volgende zeggen: soms zal je tijdens je opleiding denken: wat is hier het nut van? Maar eenmaal je in het onderwijs staat, zul je zien dat de hele opleiding haar nut heeft. Ga er dus voor. Laat je inspireren door de proffen, ze geven je de tools die je nodig hebt en ze proberen van jou echt de beste leerkracht te maken. En verder: vergeet niet dat het onderwijs de allermooiste sector is waarin je kunt werken. Je ziet leerlingen groeien doorheen de jaren. Als ik de leerlingen van vorig jaar terugzie, dan schrik ik soms hoe hard ze al gegroeid zijn. Dat geeft een keigoed gevoel!’”
Tot slot, in je vrije tijd ben je wel nog politiek geëngageerd. Kriebelt het soms om professioneel toch nog iets met dat diploma politieke wetenschappen te gaan doen?
“Ik vind het fijn om die twee sporen te behouden. Overdag ben ik leerkracht, maar na de uren engageer ik mij politiek. Het was een bewuste keuze om mijn politieke engagement en professionele leven gescheiden te houden. In de politiek kun je voor verandering zorgen, maar als leerkracht beïnvloed je mensen om verandering te gaan brengen. Zo kun je gigantisch veel betekenen.”
BIO
Na zijn studie politieke wetenschappen behaalde Kilian Vandenhirtz in 2023 een educatieve master in de maatschappijwetenschappen. Vandaag is hij leerkracht PAV (Project Algemene Vakken) in een middelbare school in Anderlecht.