Valentijnsdates tussen onderzoekers en parlementairen

Ga eens op date met een politieker. Dat was de prikkelende oproep van de Jonge Academie aan Vlaamse onderzoekers. Wetenschap en politiek lijken steeds meer uit elkaar te groeien. Toch hebben ze elkaar nodig om tot oplossingen te komen voor de complexe maatschappelijke uitdagingen van vandaag. VUB-onderzoekers Marie-Laure Vandenhaute, Robin Vandendriessche, Ilse Rooman, Simon Weekx, Franne Mullens en Eva Cloet gingen erop in. Op de vooravond van Valentijn polsten we naar hun verwachtingen.

Uiteraard is romantiek niet het doel van ‘Science meets parliament’. Toch leek het de Jonge Academie een leuk moment om hun project te lanceren met Valentijn, de dag van de liefde. De bedoeling van de ‘matching’ tussen onderzoeker en parlementair is om elkaars wereld beter te leren kennen en zo dichter te komen tot elkaar. Zo’n eerste blind date geeft altijd vlinders, zelfs voor nuchtere wetenschappers. Vooral het out-of-the-box karakter van de hele uitwisseling is opwindend. Sommige onderzoekers betreden een heel nieuwe wereld. 

Wat verwacht je van de eerste date?

Franne: Een eerste date is altijd wat spannend. Ik probeer mijn verwachtingen wat te temperen. Zo denk ik dat we op onze eerste date gaan proberen om laagdrempelig en informeel kennis te maken elkaar.

Eva: Ik kijk ernaar uit om op zoek te gaan naar gemeenschappelijke interessegebieden en daarover van uit onze respectievelijke achtergrond inzichten en uitdagingen te delen.

Simon: Bij een eerste ontmoeting hoop ik vooral op een open en constructief gesprek.

Ilse: Als wetenschapper word ik gedreven door curiositeit. Politiek heeft me altijd gefascineerd, maar blijft tot vandaag toch vooral ‘onbekend is onbemind’. Deze date op Valentijnsdag is dus de ideale dag om te beginnen beminnen.

Date je met alle politieke kleuren?

Marie-Laure: Ja. Ik sta open voor gesprekken met politici uit verschillende partijen, met als doel de wisselwerking tussen wetenschap en beleid te versterken.

Robin: Absoluut. Politieke partijen streven allemaal naar een betere samenleving, elk vanuit hun eigen ideologie. Ze verschillen gewoon van mening over de manier om dat doel te bereiken.

Ilse: Ik had in de intake wel aangegeven me ongemakkelijk te voelen om een relatie op te bouwen met iemand van extreemrechts. Ik ben ruimdenkend en sta open voor ideeën die niet direct stroken met de mijne. Wanneer echter bepaalde rode lijnen ideologisch overschreden worden, ligt het moeilijker. Met mijn partner vanuit de N-VA ben ik wel blij. Deze partij zit op Vlaams niveau aan de juiste knoppen om iets in beweging te brengen. Zij hebben de portefeuille Wetenschap in handen.” 

Waarop zou je kunnen afknappen? 

Eva: Eénrichtingsverkeer.

Franne: Een afknapper zou zijn om met iemand op date te gaan die enkel in de politiek zit voor het eigen ego en niet verder kijkt dan de volgende verkiezingen.

Ilse: Mijn ‘match’ moet geen lijstje afvinken. Ik denk dat het juist verrijkend is om breeddenkend open te staan voor de ander. Als we ons alleen omringen met mensen die zoals onszelf zijn, of zoals ons ideaalbeeld, dan vrees ik een enge visie te cultiveren.

Simon: Wanneer belangrijke beleidsvoorstellen niet gebaseerd zijn op feiten, maar op intuïtie of politieke overtuiging zonder enige wetenschappelijke onderbouw. Of wanneer wetenschap selectief gebruikt wordt om vooraf ingenomen opvattingen te bevestigen. Daarop zou ik afknappen.

Hebben wetenschappers meer liefde nodig van politici?

Ilse: Mocht ik vinden van niet, had ik mij niet voor dit initiatief ingeschreven. Ik heb de indruk dat wetenschap niet hoog op de politieke agenda staat.

Robin: Zeker weten. Bestuurders zouden vaker over hun eigen schaduw moeten durven stappen, verder moeten kijken dan één legislatuur en de moed hebben om noodzakelijke, soms onpopulaire, hervormingen door te voeren. Onderzoekers kunnen daarin een belangrijke rol spelen.
 

Zijn wetenschappers te veel muurbloempjes?

Robin: “Wetenschappers hebben vaak een meer bescheiden en genuanceerde communicatiestijl, wat minder mediageniek is dan de krachtige oneliners van politici. Dat is best logisch en niet per se verkeerd, aangezien beiden een andere rol spelen. De ene wil het publieke debat verrijken met genuanceerde wetenschappelijke inzichten, terwijl de andere politieke steun wil opbouwen voor de eigen voorstellen.”

Franne: Het is eng om je op het politieke veld te begeven als wetenschapper. Velen voelen zich veiliger binnen hun eigen academische wereld.

Eva: Muurbloempjes groeien overal, niet enkel of specifiek onder de wetenschappers. Net zoals je overal bloeiende rozenstruiken, doortastende klimop en weerbarstig onkruid zal hebben. Aan onderzoek doen, betekent onder andere zich terugtrekken om te verdiepen, te denken, te redeneren, te schrijven. Dat vraagt misschien meer 'muurbloem'-competenties. Maar daarnaast is er ook het verzamelen van data in het veld, de disseminatie van resultaten en aanbevelingen, het spreken op congressen, het netwerken en uitbouwen van samenwerkingsverbanden... ook dat zijn opdrachten voor wetenschappers. En daarvoor moet je die 'muur' kunnen loslaten. Dus neen, wetenschappers zijn geen muurbloempjes, maar moeten het soms wel een beetje kunnen zijn.