Op vrijdag 20 september verzamelt de VUB in het Koninklijk Circus voor het Feest van de Vrije Geest. We openen het nieuwe academiejaar en vieren de waarden waar we als universiteit vierkant achter blijven staan: kritisch denken, vrijheid van meningsuiting, recht op zelfbeschikking, solidariteit en verbondenheid. Op het programma een indrukwekkende line-up van gastsprekers die in een korte toespraak of performance vertellen wat die Vrije Geest voor hen betekent. Ão zorgt daarbij voor de muziek. Ão is de band van Brenda Corijn, Siebe Chau, Jolan Decaestecker en Bert Peyffers. Ze brengen een unieke mix van saudade, indie en subtiele elektronica.
Een vrije geest, wat betekent dat voor jullie?
Siebe: “Dat we tijdens het creatieproces alle mogelijke belemmeringen opruimen. Bijvoorbeeld door conventies los te laten en doorheen verschillende genres te werken.”
Brenda: “Het omgekeerde kan ook een belemmering zijn: de angst om in clichés te vervallen en de dwang om altijd naar iets nieuws te streven. Op het snijvlak van die twee uitersten kun je oprecht zijn en het dichtst bij jezelf blijven. Dat is vrijheid, vind ik.”
Bert: “Een vrije geest betekent ook dat je de verwachtingen van de buitenwereld loslaat. Je wordt snel in een hokje geplaatst; dat is overzichtelijk en duidelijk, maar de realiteit is veel genuanceerder. Onze muziek wordt bijvoorbeeld vaak omschreven als fado, maar er zijn tal van andere invloeden in verweven."
“Met Ão kiezen we er bewust voor om geen uitgesproken politieke mening te verbinden aan ons artistiek werk”
Wie is voor jullie een rolmodel op het vlak van vrije meningsuiting?
Brenda: “Ik moet direct denken aan FKA Twigs; we zijn alle vier diep onder de indruk van haar. Ze deelt haar eigen verhaal open, eerlijk en bijna rauw, zowel in haar muziek als op andere platforms. Daarbij gaat ze moeilijke thema's zoals trauma, racisme, seksueel geweld en huiselijk geweld niet uit de weg. Het is intrigerend hoe veel controle ze heeft over haar eigen narratief. Zorgvuldig bewaakt ze haar artistieke output en de boodschap die ze wil uitdragen. Ik denk dat haar werk daardoor zo nauwkeurig, doordacht, puur en oprecht aanvoelt.”
Moeten we alles kunnen zeggen, of zijn er grenzen aan de vrijheid?
Jolan: “Die grenzen mag je als artiest zelf kiezen, vinden wij. Met Ão kiezen we er bewust voor om geen uitgesproken politieke mening te verbinden aan ons artistiek werk. Op het podium doen we in de regel dus geen politieke uitspraken. In persoonlijke interviews of eigen sociale media mag iedereen die vrijheid natuurlijk wel nemen.
Staat de vrijheid van meningsuiting vandaag onder druk? Wat is volgens jullie de grootste bedreiging?
Siebe: “Op de ene plek al meer dan op de andere. Bij ons ligt die bedreiging eerder in sommige mensen die discriminerende, racistische of kwetsende uitspraken verwarren met hun vrijheid van meningsuiting. Door sociale bubbels en algoritmische loopholes beseffen ze vaak niet eens dat ze dat doen.”
Feest van de Vrije Geest
Op vrijdag 20 september om 16u00 zet de VUB het Koninklijk Circus van Brussel in vuur en vlam met het Feest van de Vrije Geest. Verwacht je aan een line-up van bekende opiniemakers en (woord)kunstenaars die ons op geheel eigen wijze duidelijk zullen maken wat vrijheid voor hen inhoudt: Guy Mortier, Rudi Vranckx, Elisabeth Lucie Baeten, Christophe Busch, Sara Leemans, Dena Vahdani, Ruth Lasters… Muziek zal er ook zijn, in overvloed zelfs. Met dank aan Ão, een band die momenteel furore maakt met hun eigenzinnige mix van saudade, indie en electronica.
