Frederik Willem de Klerk

Waarom een eredoctoraat? 

Oktober 1993. Frederik Willem de Klerk ontvangt – samen met Nelson Mandela – een eredoctoraat van de VUB.

Ge-honoris-eerd

De Klerk is in oktober 1993 nog president van Zuid-Afrika. Legendarisch is het, zijn drive om de Zuid-Afrikaanse bevolking uit de verdrukkingssfeer te halen. Geweldloos, want zo hoort het. Wie kwaad met kwaad vergeldt, zal kwaad nooit doen doven.

De Klerk is als een rechtschapen, democratische, menslievende stroom die het land van een nieuwe adem voorziet. Gelijkheid kiest nooit voor zwart en ook niet voor wit, wel voor het existentiële recht op (wel)zijn. Wat de Klerk verwezenlijkt, loopt als een prachtig parallelle route de vie naast de idealen van de VUB. Dichtbij en in de verte ligt hetzelfde doel.

Geloof is een wapen dat niet schiet. Los van elke religie, dan, duwt het de mens in zijn kracht. Het helpt om idealen niet aan de horizon te zien, maar hier, dichtbij. Haalbaar, tastbaar.  Frederik Willem de Klerk geeft de kleur van belofte aan zijn woorden en vervult zijn daden op basis van een vurige integriteit. Zijn fundamentele overtuiging dat iedereen recht heeft op rechtvaardigheid, blaast zijn acties en betrokkenheid vol zuurstof. Telkens opnieuw, omdat hoop en geloof dan nooit kunnen sterven.

Over zijn carrière

Hervormer

Gaat in dialoog over de post-apartheidsgrondwet en laat Nelson Mandela vrij na 27 jaar in hechtenis.

Vredesprijzen

Frederik Willem De Klerk en Nelson Mandela werken samen in de strijd voor vrede en de geweldloze strijd voor anti-apartheid in Zuid-Afrika.

1991

Félix Houphouët-Boigny-vredesprijs

1993

Nobelprijs voor de vrede: ontvangen samen met nelson mandela.

2004

Global Leadership Foundation

Vrede zij met u

Frederik Willem de Klerk studeert rechten en begint een advocatenkantoor in Vereeniging, een Zuid-Afrikaanse stad in de provincie Gauteng. In 1902 hielden boeren en Engelsen daar een vredesconferentie. Is het toeval, dat ook in zijn later leven vrede zo’n rol gaat spelen?

In 1969 bombardeert zijn verkiezing hem tot parlementslid en in ’78 belandt hij in het kabinet. Een paar jaar later, in 1982 om precies te zijn, wordt de Klerk voorzitter van de Nasionale Party, een blanke, nationalistische partij in de provincie Transvaal. Hij heeft de reputatie conservatief te zijn.

Nog altijd 1989. Als president Botha na een beroerte aftreedt, blijkt de Klerk goed in zijn voetsporen te passen. In september wordt hij officieel de nieuwe president van Zuid-Afrika. En hij laat snel van zich horen. Al in 1990 maakt de Klerk korte metten met het verbod op het ANC (Afrikaans Nationaal Congres), de Zuid-Afrikaanse Communistische Partij en andere organisaties.

De Klerk gaat in dialoog over de post-apartheidsgrondwet met vertegenwoordigers van de vier raciale groepen: blank, zwart, gekleurd en Aziatisch. Op de toch wel memorabele 10 februari ’90 laat de kersverse president weten dat Nelson Mandela op 11 februari de gevangenisdeuren voor altijd achter zich mag dichttrekken.

Frederik Willem de Klerk ontmoet regelmatig zwarte leiders en in 1991 trekt zijn regering raciaal discriminerende wetten in. In het referendum dat hij in 1992 organiseert, steunt bijna 69% van de blanke kiezers zijn hervormingsbeleid. Hij gaat met Mandela (en andere zwarte leiders) rond tafel zitten en ze spreken over een nieuw, niet-raciaal Zuid-Afrika. Ondertussen pint zijn regering zich vast op het ontmantelen van de basis van het apartheidssysteem.

In 1994 volgt Mandela de Klerk op en wordt de Klerk vicepresident in zijn regering. Als de klok 1997 slaat, stapt de Klerk uit de politiek. In 2000 richt hij de stichting F.W. de Klerk op, een niet-partijgebonden organisatie die vreedzame activiteiten bevordert en de prille democratie van Zuid-Afrika tegen haar borst trekt.

In 2004 legt hij de fundamenten van de Global Leadership Foundation, een non-profitorganisatie - vol voormalige staatshoofden of regeringsleiders - die ontwikkelingslanden wil helpen bij het versterken van het democratische gedachtegoed en het oplossen van conflicten.