Peter PIOT (°1949)
Beroep: Epidemioloog
Nationaliteit: Belg
Waarom een eredoctoraat?
Het is 1995 als Peter Piot het eredoctoraat van de VUB in ontvangst neemt.
Versus het virus
Een medisch pionier is hij, een vijand van de vijand. Zijn diepgaand onderzoek en noeste aanpak redde en redt nog steeds levens en tilt virusbestrijding naar een nieuw niveau. Zijn volharding in het ontleden van wat onbekend, mysterieus, vaak onvatbaar en levensgevaarlijk is, levert resultaten op die wetenschap en gezondheidszorg grenzeloos verrijken en de mens evenveel lijden bespaart.
Wie zijn vijand wil counteren, moet zijn wapens kennen. Het kleine in de kiem smoren zodat het niet groot kan worden. Ah, de logica. Maar woorden vloeien gemakkelijker dan daden. Focus, onderzoek, test, check, double en triple check: ze zijn de essentie. En ook: vooruitkijken en scenario’s schrijven voor hypothetische scenario’s. Dat werkt in wetenschappelijke context, maar geldt dat, eigenlijk, niet voor alles?
"In order to stop an epidemic, you need to know how the virus is transmitted."
Over zijn carrière
Aan het front
1976 Zaïre, een jonge Peter reist met zijn collega's van dorp naar dorp om een oncontroleerbare pandemie te voorkomen.
No time to lose
Piot's kronieken over zijn professionele leven.
1992: Peter Piot wordt benoemd tot adjunct-directeur van het nationaal programma voor aids en hiv van de WHO (World Health Organization).
2003: Frank a. Calderone-Prijs voor volksgezondheid
2015: Ohn Dirks canada Gairdner Global Health Award
2016: Mansol medal
Virusvijand
1976. Peter Piot werkt als arts aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde. Hij is gefascineerd door alles wat met virussen te maken heeft en behoort tot een bevlogen team dat een Marburg-achtig virus observeert in een bloedstaal van een zieke non uit Zaïre. Het Marburg-virus lijkt op het ebolavirus en veroorzaakt ernstige en vaak dodelijke ziektes.
Samen met zijn collega’s zet Piot koers richting Zaïre. Ze maken deel uit van een internationale commissie, opgericht door de Zaïrese regering, om een uitbraak van het virus helpen de kop in te drukken. De ploeg doet opmerkelijke ontdekkingen over de manier waarop het zich verspreidt en reist van het ene dorp naar het andere om levensbelangrijke informatie te delen.
Maar Piot doet meer dan ebola bestrijden. In de jaren ’80 neemt hij deel aan een aantal samenwerkingsprojecten in Burundi, Ivoorkust, Kenia en Tanzania. Aids is actueel deze tijden, en in Kinshasa loopt 'SIDA', het eerste internationale aids-project in Afrika. Het wordt daar beschouwd als de absolute basis van het wetenschappelijke inzicht in hiv-infectie (het virus dat aids veroorzaakt).
Piot heeft een wervelende carrière. Van ’91 tot ’94 is hij voorzitter van de International AIDS Society, met hoofdkwartier in het Zwitserse Genève. Rond 1992 krijgt hij de functie van adjunct-directeur van het wereldwijde programma voor hiv en aids van de Wereldgezondheidsorganisatie. Nog twee jaar later wordt hij benoemd tot directeur van UNAIDS, het Joint United Nations Programma on HIV/AIDS en tot adjunct-secretaris-generaal van de Verenigde Naties.
In 1995 verheft koning Albert II Piot in de adelstand – hij is vanaf nu baron.
We schrijven 2009 als Piot de eerste directeur wordt van het Institute for Global Health aan het Imperial College in Londen, en in 2010 staat hij aan het hoofd van de London School Of Hygiene & Tropical Medicine. Daarnaast is hij lid van een aantal academies en fellow bij enkele universiteiten.
In 2012 siert Piots boek 'No time to lose' de rekken van de boekenwinkels. De lezer maakt kennis met het verhaal achter zijn professionele werk en de ontdekking van het ebolavirus.
In 2014 barst een ongekende ebola-epidemie uit in West-Afrika. Samen met zijn collega-wetenschappers roept Piot op tot een urgente uitgifte van het experimentele ZMapp-vaccin, ook al is dat nog niet op mensen getest.
In de jaren die volgen, zetelt Piot in verschillende gezondheidsadviesraden. In totaal schrijft hij 16 boeken en meer dan 500 wetenschappelijke artikels. Anno 2020 wordt hij benoemd tot lid van het adviespanel van de Europese Commissie over COVID-19. Ironie van het lot: het coronavirus krijgt Piot te pakken en dwingt hem naar het ziekenhuis. Maar zoals het een echte virusbestrijder betaamt, krijgt het hem niet klein.
Wat is een eredoctoraat?
Sinds 1978 reikt de VUB elk jaar eredoctoraten uit aan persoonlijkheden met de meest diverse achtergronden die zich op een opmerkelijke manier hebben ingezet voor hun vakgebied en voor de maatschappij. Vanaf dit plechtige moment van erkenning dragen zij de eretitel van Doctor Honoris Causa van de VUB.