Citizen Science
Citizen science, eenvoudig uitgedrukt, is de deelname van burgers aan wetenschappelijk onderzoek. Dat kan op veel verschillende manieren en op verschillende momenten in een onderzoekstraject.
VUB onderschrijft de definitie van Scivil, het Vlaamse Kenniscentrum voor Citizen Science. Voor een uitgebreide definitie verwijzen we naar de 10 principes van de burgerwetenschap die de European Citizen Science Association formuleerde.
Om participatie door burgers in wetenschappelijk onderzoek aan de VUB te promoten en ondersteunen, bestaat sinds oktober 2022 het Citizen Science Contactpunt. In november van datzelfde jaar werd een projectoproep voor citizenscience-projecten gelanceerd, die resulteerde in de start van het SMARTS-project en het MOMENT-GPS-project.
Meer concreet zijn dit de voornaamste doelen van het Contactpunt:
- Aan de VUB bewustzijn creëren over (de mogelijkheden van) burgerwetenschap, en een cultuur bevorderen waarbij burgerwetenschap als volwaardige onderzoeksmethode in overweging wordt genomen
- Stimuleren van zowel de kwaliteit als het aantal gefinancierde projecten aan VUB die een burgerwetenschappelijke onderzoeksmethode toepassen
Om die doelen te bereiken biedt het Citizen Science Contactpunt opportuniteiten voor peer learning en networking; training, tools en infomaterialen; en projectondersteuning aan de onderzoeksgemeenschap van onze universiteiten.
De EUTOPIA TRAIN Citizen Science Starter Kit
De Citizen Science Starter Kit (EN) deelt informatie over wat citizen science is (en wat citizen science niet is) door middel van definities, richtlijnen en tips & tricks. Verder wil de kit het bewustzijn over de mogelijkheden van citizen science vergroten door te voorzien in belangrijke voorbeelden van citizenscience-projecten. Op die manier moedigt de Starter Kit onderzoekers aan om te beginnen met citizen science, en de citizenscience-benadering te overwegen in projectvoorstellen. De Starter Kit ondersteunt ook reflectie en creatief denken. Interactieve materialen stellen onderzoekers in staat om kritische ontwerpkeuzes te maken voor (het uitvoeren van) een burgerwetenschappelijk onderzoeksproject. Tot slot biedt de Citizen Science Starter Kit enkele concrete hulpmiddelen om aan de slag te gaan met burgerwetenschap. De vierde module bevat namelijk een stappenplan met sjablonen en checklists, en andere relevante bronnen om de activiteiten op te zetten.
De Citizen Science Starter Kit bestaat uit 4 modules: 1) Start to learn about citizen science; 2) Determine if citizen science is right for your research; 3) Crucial design factors for successful citizen science 4) Getting started with citizen science.
De EUTOPIA Citizen Science Community of Practice + de Citizen Science Clinics
We lanceerden een 'community of practice' die werd ondersteund door peer learning-sessies, die drie keer per semester plaatsvonden, ongeveer elke zes weken. De resultaten van deze 'Citizen Science Clinics' zijn verzameld deze mural (klik 2 maal op ‘View as a visitor’ om te openen).
VUB-kwaliteitscriteria voor Citizen Science
Deze kwaliteitscriteria zijn het resultaat van een co-creatie workshop met management en ondersteunend personeel van de VUB-afdelingen Research en TechTransfer, leden van onze onderzoeksgemeenschap en leden van ECOOM en Scivil. Als referentie gebruikten we de ‘Criteria for the selection of projects’ van het Citizen Science Center Zurich, de 10 principes van de burgerwetenschap zoals gedefinieerd door ECSA en de ‘Quality Criteria for Citizen Science Projects on Österreich forscht'.
De lijst met kwaliteitscriteria werd samengesteld op basis van het statement het Citizen Science Center Zürich en werd aangevuld met suggesties of opmerkingen uit de co-creatie workshop.
VUB Citizen Science Training
Vindt twee keer per jaar plaats in samenwerking met het Research Training & Development Office. Beschikbaar voor de hele onderzoeksgemeenschap.
