De Vrije Universiteit Brussel trekt de doctoraatstitel in van Hatem Abu Hashim, die hem in 2013 werd toegekend voor het proefschrift "Ovulation induction in polycystic ovary syndrome (PCOS): An appraisal of different strategies'. De beslissing komt er na een onderzoek van de Commissie Wetenschappelijke Integriteit van de VUB (VUB CWI) en een tweede advies van de Vlaamse Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit (VCWI). Beide instanties oordeelden dat er in het proefschrift sprake is van een ernstige schending van de wetenschappelijke integriteit, waaronder het vervalsen van statistische resultaten.
Voor de Vrije Universiteit Brussel zijn wetenschappelijke integriteit en ethische verantwoordelijkheid de pijlers van excellent en maatschappelijk relevant onderzoek. Onderzoekers moeten kunnen vertrouwen en bouwen op elkaars kennis en wetenschappelijke expertise. De universiteit duldt geen enkele inbreuk op deze wetenschappelijke integriteit en neemt elke klacht dan ook bijzonder ernstig.
In september 2021 ontving de Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit aan de VUB (CWI VUB) een formele klacht over mogelijke inbreuken op de wetenschappelijke integriteit door Hatem Abu Hashim. Na diepgaand onderzoek werden er een aantal ernstige schendingen in zijn proefschrift vastgesteld, waaronder een gebrek aan statistische validiteit, het hergebruiken van studieobjecten zonder rapportage, het vervalsen van statistische resultaten en de waarschijnlijke fabricage van gegevens. Schendingen die wel degelijk impact hebben op de conclusies van zijn doctoraatsonderzoek.
In juli 2022 diende Abu Hashim een verzoek in voor een tweede advies bij de Vlaamse Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit (VCWI). Na een eveneens heel grondig onderzoek kwam de VCWI tot bevindingen die volledig in lijn liggen met die van CWI-VUB. De instantie concludeerde dat het hoogst onwaarschijnlijk is dat de gerapporteerde experimenten daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Het VCWI beoordeelde de fabricage van gegevens dusdanig als bewezen.
De VUB besliste daarop om de titel van doctor in de medische wetenschappen die werd uitgereikt aan Hatem Abu Hashim in te trekken. Voor publicaties waarvan werd aangetoond dat ze zich baseren op onjuiste statistische gegevens uit Abu Hashims proefschrift, zullen we verzoeken om deze in te trekken en/of te verwijderen uit de betrokken tijdschriften en relevante databanken. Verder brengt de VUB de Mansoura universiteit in Egypte, waaraan Abu Hashim verbonden is, op de hoogte van de genomen beslissingen. Ze onderneemt ook stappen om ervoor te zorgen dat statistische onderzoeksresultaten in de toekomst meer en nog beter worden gecontroleerd.
Vicerector Onderzoek Pieter Ballon: ‘"In een wereld vol desinformatie is integere wetenschap essentieel voor het vertrouwen in wetenschap. Als er op een bepaald moment twijfel ontstaat over die integriteit, moeten we als universiteit onze verantwoordelijkheid nemen. Dat betekent onder meer dat de universiteit elke melding grondig zal onderzoeken. En dat we ook de nodige beslissingen nemen als blijkt dat het vertrouwen geschonden werd."
De promotoren van Abu Hashim waren niet betrokken bij de schendingen van wetenschappelijke integriteit.
Meer info over wetenschappelijke integriteit aan de VUB: https://www.vub.be/nl/ons-onderzoek/onze-visie-en-missie/optimale-onderzoeksomgeving/ethiek-en-integriteit