Op zaterdag 18 mei vindt de Brussels Pride plaats, met als thema ‘Safe Everyday Everywhere’. De Pride staat traditioneel in het teken van de rechten van de LGBTQIA+-gemeenschap en focust dit jaar op een samenleving waarin iedereen, ongeacht je genderidentiteit en seksuele geaardheid, zich veilig en aanvaard voelt. ‘We kijken uit naar de dag waarop we zonder angst kunnen zijn wie we zijn’, aldus Indi Bollaerts (die/hun) en Blue Boon (hij/hem) van Spectrum*.
*VUB's Gender-Sexuality Alliance. Here for LGBTQ+ people and their ally friends.
Wat betekent voor jullie deze Brussels Pride Week en March die dit weekend doorgaat?
Blue: “Pride is voor ons sowieso belangrijk, alleen is de timing niet ideaal omdat het samenvalt met de blokperiode. (lacht)
Indi: “Officieel zijn we dit jaar met de vereniging niet aanwezig op de parade, maar we steunen het event uiteraard wel. Pride is én blijft cruciaal als protestactie omdat die nog eens benadrukt dat wij, queermensen, anno 2024 niet altijd dezelfde kansen en rechten krijgen als andere mensen. Vandaag kunnen bijvoorbeeld non-binaire mensen nog steeds de geslachtsmarkering op hun ID niet laten aanpassen. De overheid is daar wel mee bezig, maar het blijft een proces van lange adem. Zelf ben ik onlangs van naam veranderd, maar op mijn ID staat er nog altijd ‘vrouwelijk’, wat niet weerspiegelt wie ik ben en hoe ik me voel. Kortom, er blijft werk aan de winkel. Ook het feit dat we vooral interviewaanvragen krijgen in aanloop naar de Pride, spreekt voor zich. Deze week zijn er ook heel wat bedrijven die tijdelijk ‘Queer friendly’ op hun website afficheren - wat goed is - maar structureel geen wijzigingen in hun beleid doorvoeren. Alleen al daarom blijft de Brussels Pride een must.”
Het thema van Pride draait dit jaar om veiligheid: ‘Safe Everyday Everywhere’. Noodzakelijk?
Indi: “Absoluut. Hoe zichtbaarder je je als queerpersoon out, hoe meer je een gevoel van onveiligheid zal ervaren. Neem nu binaire transgendermensen, zij voelen zich meer man dan vrouw of omgekeerd en kleden zich als dusdanig. Bij non-binaire transgendermensen is dat een stuk complexer. Wanneer ‘man’ en ‘vrouw’ de twee uitersten op een spectrum zijn, kunnen zij zich overal binnen dit spectrum plaatsen. Ze kunnen zich met geen enkel gender of net met meerdere genders identificeren. Alleen voelen ze zich in onze maatschappij vaak verplicht om zich binair te kleden of gedragen. Om zich veiliger te voelen in de publieke ruimte. Ik ben zelf non-binair en word, ongeacht of ik er mannelijk of vrouwelijk uitzie, door buitenstaanders gepercipieerd als vrouw.”
“Fysiek moeilijk te ‘catalogeren’ zijn als man of vrouw, dat ligt nog altijd heel moeilijk in het straatbeeld”
“Gevolg: ik loop op straat met iemand die er ook vrouwelijk uitziet en geef die persoon een kus, dat lokt dan vaak vijandige blikken uit. Terwijl een heterogeen koppel zich daar geen zorgen om hoeft te maken. Gelukkig kreeg ik persoonlijk nog niet te maken met agressief gedrag, maar ik ken heel wat mensen bij wie dat wél het geval was. Ik ken zelfs iemand die in mekaar geslagen is en in het ziekenhuis is beland, enkel en alleen omdat hij met zijn vriend hand in hand over straat liep.”
Ook herkenbaar voor jou?
Blue: “Helaas, ja. Ik heb me een tijdlang gender-non-conform gekleed, en voelde me in die periode niet veilig op straat. Ik was op dat moment fysiek moeilijk te ‘catalogeren’ als man of vrouw, en dat ligt nog altijd heel moeilijk in het straatbeeld, merk ik. Vandaag zie ik er mannelijker uit, en stelt dat probleem zich minder. Tenzij ik er morgen voor kies om mijn nagels te lakken... (glimlacht)”
“Ik heb me nog nooit onveilig op de campus gevoeld, wel op de weg erheen of terug”
Wat ligt hiervan aan de basis, denken jullie?
Indi: “Mensen stoppen andere mensen graag in hokjes en als dat niet lukt, worden ze geraakt in hún veiligheid en lokt dat mogelijk vijandig gedrag uit. Tegelijk speelt diepgeworteld seksisme ook mee. Ik las onlangs een interessante theorie die stelt dat iemand die FTM (Female-to-male) is, aan aanzien zou winnen in vergelijking met iemand die MTF (Male-to-female) is. Die zal eerder bepaalde privileges verliezen.”
Blue: “Ik denk dat dat klopt. Toen ik me vroeger als een iets meer vrouwelijk uitziend persoon mannelijker kleedde, voelde dat om de een of andere reden minder gevaarlijk en veiliger aan dan dat ik het omgekeerde zou doen. “
Voelen jullie zich veilig op de campus en bij uitbreiding, in Brussel?
Blue: “Ik voel me eerlijk gezegd wel veiliger op de campus in Etterbeek dan in Leuven, waar ik studeer. Omdat er iets meer mensen zijn die experimenteren met hun uiterlijk? In Brussel zelf hangt het dan weer heel erg af van de straat of wijk waar je bent.”
Indi: “Ik heb me nog nooit onveilig gevoeld op de campus of in een gay bar, maar wél op de weg ernaartoe of terug naar huis.“
Weegt dat op jullie gevoel van vrijheid?
Blue: “Soms moet je afwegen: kleed ik me zoals ik me voel en ben, of houd ik het discreter omdat dat veiliger voelt?“
Indi: “Kleed ik me mannelijker, dan krijg ik standaard meer vuile blikken, maar kleed ik me vrouwelijker en meer genderconform met het geslacht dat ik bij mijn geboorte kreeg toegewezen, dan zijn er vaak meer seksualiserende blikken. Alles heeft te maken met intersectionaliteit. Zou hier iemand bij zijn, die niet wit is, dan zou die ongetwijfeld nog een andere ervaring delen over hoe het voelt om queer te zijn.”
Tot slot, wat bekent ‘a safe place’ voor jullie?
Indi: “Een plek waar je op een veilige manier kan experimenteren om jezelf te zijn, los van de verwachtingen van de maatschappij. “
Blue: “Een plek waar je niet bang bent om je grenzen te stellen en geen twee keer hoeft na te denken over wat je aantrekt en hoe je gezien zal worden, voor je naar buiten gaat.
Indi: “Spectrum Is daar alvast een goed voorbeeld van.”
Wanneer is Pride voor jullie geslaagd?
Indi: “Pride zie ik niet als een tijdelijk event, maar wel als een continu proces dat uiteindelijk moet leiden tot gelijke rechten en een gelijk gevoel van veiligheid voor de LGBTQIA+-gemeenschap. Dat start bescheiden hoor: met voldoende genderneutrale toiletten op elke campus bijvoorbeeld.”
Wat kunnen burgers dagelijks doen voor de LGBTQI-gemeenschap?
Indi en Blue: “Dat begint al bij de opvoeding en bij de lessen op school. Door te praten over de queer-historiek, over LGBTQIA+-mensen en hun seksualiteit,... Onbekend maakt onbemind: daar moeten we dus vanaf. “
Studentenvereniging Spectrum
Indi Bollaerts (agogische wetenschappen, VUB) en Blue Boon (seksuologie, KUL) zijn lid van het bestuur van Spectrum. Het credo van deze VUB-studentenvereniging is: VUB's Gender-Sexuality Alliance. Here for LGBTQ+ people and their ally friends. Het doel van Spectrum is niet alleen om zonder vooroordelen te praten over queerness, maar ook om activiteiten als safe place te organiseren, waarbij je jezelf kan zijn, los van je genderidentiteit en seksualiteit.