Vandaag 7 april is het Wereld Gezondheidsdag. Kanker kan iedereen treffen en heeft een grote impact op de maatschappij. In Europa alleen al zijn er elk jaar meer dan 4 miljoen nieuwe gevallen en 1,9 miljoen doden door kanker. Wereldwijd vormt deze ziekte de tweede belangrijkste doodsoorzaak. Meer onderzoek naar kanker in al zijn facetten is en blijft hoognodig.
Aan de Vrije Universiteit Brussel en het UZ Brussel wordt toponderzoek uitgevoerd in verschillende domeinen binnen de oncologie: verbeteren van de detectie, nieuwe behandelingen, verbeterde zorg en kwaliteit van leven, en palliatieve zorg. Het Oncologisch Research Centrum verbindt onderzoeksgroepen uit verschillende disciplines met expertise in zowel basisonderzoek dat zorgt voor nieuwe kennis, translationeel onderzoek dat zorgt voor de vertaling van de kennis naar de kliniek, alsook klinisch onderzoek waarbij nieuwe technieken en behandelingen geëvalueerd worden bij mensen. Hierdoor leveren VUB en UZ Brussel een belangrijke bijdrage in de aanpak van de verschillende stadia van de ziekte. Dankzij VUB legaten ten bate van kankeronderzoek kunnen belangrijke bijkomende investeringen gebeuren binnen toponderzoeksteams die reeds belangrijke bijdragen geleverd hebben aan kankeronderzoek. De investeringen dienen als cofinanciering voor onderzoeksprogramma’s die reeds onderworpen werden aan peer-reviews en dus internationaal werden goedgekeurd experten.
Deze werkwijze om de kwaliteit van de besteding van legaten voor kankeronderzoek te garanderen is het initiatief van Vicerector Hugo Thienpont voor Innovatie en Valorisatie die ook voorzitter is van de Innovatie-en Valorisatieraad die elke eindbeslissing treft over de aanvaarding en besteding van legaten.
Dit geldt ook voor de aanwending van middelen uit VUB-legaten voor toegepast onderzoek en valorisatie in kanker. Deze worden toegewezen als cofinanciering bij uitstekende, extern geëvalueerde en goedgekeurde IOF-innovatieprogramma’s (door het Industrieel Onderzoeksfonds gefinancierde projecten zoals GEAR (Groups of Excellence in Applied Research).
Het grootste deel van de bestedingen uit legaten gaat naar de aankoop van hoogtechnologische apparatuur. Het Jeanine Cooleman legaat werd gebruikt om nieuw labo-apparatuur aan te kopen die (niet-invasieve) beeldvorming, fluorescente en bio-luminiscente metingen, celisolaties en moleculaire studies mogelijk maakt. Deze technieken zijn van groot belang om kankerprocessen te bestuderen in tumorcellen en -modellen in basisonderzoek, alsook voor het uitvoeren van klinische studies.
Dankzij het Marie Louise Lottin legaat werd een geavanceerd celisolatieplatform aangeschaft. Dit platform stelt de onderzoekers en clinici in staat tot een volledig geautomatiseerde magnetische scheiding en bewerking van immuuncellen uit bloedstalen. Deze voldoen aan de hoogstaande klinische vereisten voor celproducten en worden gebruikt in baanbrekende klinische en preklinische studies over immuuntherapie.
Hoogtechnologische apparatuur werd eveneens aangekocht dankzij de legaten Hilda Verbesselt, Irma Noé en Esther de Smedt. Er werd een platform voorzien voor de automatische opvolging van cellulair gedrag dat unieke inzichten biedt in actieve biologische processen. Daarnaast wordt een digitale slide scanner gebruikt voor het inscannen van weefselstalen die later geanalyseerd worden met AI-gedreven analysesoftware. Een werkstation voor het behandelen van cellen onder sterk verlaagde zuurstofconcentraties laat toe cellen te bestuderen in deze unieke zuurstofarme omgeving. Lage zuurstofconcentratie is erkend als een specifiek kenmerk in tumoren en draagt bij tot resistentie van tumoren tegen kankerbehandelingen. Dit toestel maakt het mogelijk om de rol van de zuurstofconcentratie te onderzoeken op nieuwe en bestaande behandelingen. Er werd ook apparatuur voorzien voor de anesthesie van proefdieren om (precisie)procedures alsook chirurgische ingrepen mogelijk te maken. Een geavanceerde robotconfiguratie staat in voor de hoogtechnologische analyse van DNA, RNA en eiwitten en interacties.
Voor toegepast onderzoek en valorisatie in kanker werden middelen uit dezelfde legaten toegewezen aan het GEAR consortium NLITE om enerzijds een laser aan te kopen voor de in vivo beeldvorming van fluorescerende contrastmiddelen en anderzijds een apparaat aan te schaffen voor weefselopruiming dat zal helpen om de in vivo beeldvormingsresultaten te valideren en nieuwe toepassingen te openen. Fluorescentiebeeldvorming kan een enorme impact hebben op vlak van oncologie.
Aan het GEAR consortium INTEGRAL werden middelen toegekend voor een toestel dat nodig is in het kader van een onderzoek dat onderling gerelateerde aspecten wil valoriseren om tot een verbeterde immuuntherapie te kunnen bijdragen: de beeldvorming van het hele lichaam, de beoordeling van de werkwijze, de immune modulatie en de immuunactivatie met behulp van dendritische cellen.
Al deze toestellen dragen bij tot baanbrekend kankeronderzoek en de ontwikkeling van nieuwe therapieën die een vooruitgang betekenen in de overleving van kankerpatiënten.
Naast de aankoop van toestellen wordt vanuit de legaten Noé, Desmedt en Verbesselt elk jaar de Prijs Kankeronderzoek toegekend aan veelbelovende, startende VUB-doctoraatsstudenten of voor het finaliseren van een doctoraat.
Er werd een programmamanager aangesteld binnen het Oncology Research Center als coördinerend en ondersteunend expert voor de onderzoeksteams van VUB en UZ Brussel.
Tot slot kreeg het onlangs behaalde, ambitieuze Horizon Europe project MyPath dat gericht is op de ontwikkeling en implementatie van een gepersonaliseerd zorgtraject voor kankerpatiënten extra steun dankzij de legaten voor kankeronderzoek.
Vicerector Hugo Thienpont : “Voor de VUB is het essentieel dat fondsen uit legaten enkel aangewend worden zoals bepaald door de erflaters en gebruikt worden voor wetenschappelijke doeleinden met een positieve impact op de samenleving. Dat we 1,7 miljoen euro extra kunnen injecteren in hoogstaand kankeronderzoek is dankzij schenkingen aan de VUB mogelijk. Iedereen wint dankzij filantropie.”
Deze en alle andere legaten van de VUB worden beheerd door de VUB Foundation. Deze dienst werft filantropische fondsen bij bedrijven, organisaties en particulieren binnen het vicerectoraat Innovatie en Valorisatie. Het beleid van de fondsenwervende dienst van de VUB steunt op de overtuiging dat elke filantropische gift maatschappelijke return krijgt.
Wat u geeft aan de VUB krijgt u terug.