De Vlaamse Interuniversitaire Raad vraagt in een officieel schrijven aan de Europese Commissie om duidelijke richtlijnen die de universiteiten en andere onderzoeksactoren moeten toelaten om te beoordelen of Israëlische partners die betrokken zijn in door de EU gefinancierde onderzoeksprojecten de ethische standaarden naleven die door de Europese Commissie worden opgelegd. Dit is des te belangrijker, onder meer in het licht van de recente bindende uitspraken van het Internationaal Gerechtshof inzake preventie en bestraffing van mogelijke genocide in de Gaza-strook.

Horizon Europe is het meest omvangrijke onderzoeksprogramma van de Europese Commissie. Het financiert internationale onderzoeksconsortia in een breed scala van wetenschappelijke disciplines. De associatie van Israël met dit programma maakt het ook al vele jaren mogelijk dat Israëlische partners kunnen deelnemen aan Horizon Europe, wat ze ook doen. Het gaat daarbij om universiteiten, publieke onderzoeksinstellingen, private spelers en overheidsinstellingen. Onze Vlaamse universiteiten zijn lid van meerdere consortia waaraan ook partners uit Israël deelnemen.

Contractueel is vastgelegd dat onderzoeksgroepen enkel kunnen deelnemen aan deze Europese projecten als ze voldoen aan de Europese basiswaarden, zoals respect voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, en respect voor de rechtsstaat en mensenrechten. Niet-naleving van deze ethische standaard kan leiden tot een vermindering van de financiering.

Over heel Europa screenen universiteiten hun samenwerking met Israëlische partners. Dat gaat zowel om bilaterale akkoorden op institutioneel niveau, als om multilaterale projecten in Europees verband. Vooral voor deze laatste categorie is het meer dan aangewezen dat de Europese Commissie als financier aangeeft in welke mate de betrokken Israëlische partners al dan niet de vooropgestelde ethische standaarden naleven.