De Vrije Universiteit Brussel staat met 908 octrooien uit universitair onderzoek hoog genoteerd in de Europese rankings. Uit een nieuw rapport dat vandaag is gepubliceerd door het Europees Octrooibureau (EOB), blijkt dat octrooiaanvragen voor uitvindingen van Europese universiteiten de voorbije twee decennia zijn toegenomen. Ze zijn nu goed voor 10,2% van alle octrooiaanvragen die bij het EOB worden ingediend door Europese aanvragers. In België vertegenwoordigen academische octrooien 16,6% van alle Europese octrooiaanvragen die tussen 2000 en 2020 bij het EOB zijn ingediend door Belgische aanvragers.
Volgens het onderzoek staat ons land daarmee op de 8e plaats in Europa voor het totale aantal academische patenten, na Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Italië, Zweden en Zwitserland. Belgische universiteiten lagen de afgelopen twee decennia aan de basis van 4.4% van alle academische octrooien in Europa. Ons land staat op de vijfde plaats wat betreft academische octrooien per hoofd van de bevolking, met 422 academische octrooien per miljoen inwoners die tussen 2000 en 2020 werden aangevraagd. De KU Leuven had het hoogste aantal academische octrooien van alle Belgische universiteiten, met 1.772 octrooiaanvragen tussen 2000 en 2020. De universiteit wordt gevolgd door de Universiteit Gent met 1.115 octrooien. De VUB staat mooi op drie. De top 5 wordt vervolledigd door Université Catholique de Louvain en Université de Liège.
Het rapport, de eerste uitgebreide analyse in zijn soort, is gebaseerd op gegevens voor 1200 Europese universiteiten die octrooiaanvragen hebben ingediend bij het EOB tussen 2000-2020. Naast octrooiaanvragen die rechtstreeks door de universiteiten zelf zijn ingediend, kijkt het onderzoek ook naar indirecte aanvragen door andere entiteiten, maar waarbij onderzoekers verbonden aan de universiteit als uitvinders op het octrooi worden genoemd. De studie laat zien dat 68% van de Belgische octrooien rechtstreeks door de universiteiten zelf worden aangevraagd.
"Europa kent een lange traditie van academische uitmuntendheid, maar we hebben soms moeite om onderzoek om te zetten in commercieel succes," zegt EOB-voorzitter António Campinos. "De studie werpt licht op de academische vindingrijkheid in heel Europa en vormt een nuttige basis op beleids- en strategievlak. Door octrooien te benutten via licenties, samenwerking of spin-outs kunnen universiteiten hun impact vergroten en zowel markt- als sociale waarde creëren."
Twee derde van alle octrooiaanvragen van universiteiten in de voorbije twintig jaar is niet rechtstreeks door de universiteiten zelf ingediend, maar door andere entiteiten, hoofdzakelijk bedrijven. Kleine en middelgrote ondernemingen alleen al namen 30% van die aanvragen voor hun rekening. Europese universiteiten hebben hun octrooiaanvragen voor academische uitvindingen in de loop der jaren echter opgevoerd, waarbij het aandeel is gestegen van 24% van alle academische octrooiaanvragen in 2000 tot 45% in 2019. Dat wijst op een aanzienlijke verschuiving in de praktijk en het beleid op het gebied van intellectuele eigendom.
Het onderzoek, ontwikkeld door het Observatory on Patents and Technology van het EOB in samenwerking met het Fraunhofer Institute for Systems and Innovation Research (Fraunhofer ISI), is het eerste uitgebreide langetermijnonderzoek naar octrooien van Europese universiteiten en de uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd bij het op de markt brengen van hun uitvindingen.
Meer info:
The role of European universities in patenting and innovation