“Hoeveel geld er echt nodig was voor het onderzoek van Damya Laoui, drong pas later tot me door”

Op 13 september vieren we jaarlijks Wereld Testamenten Dag. Het Yamina Krossa Fonds van de Vrije Universiteit Brussel ontvangt vaak informatieverzoeken over nalatenschappen, zo merkte de VUB Foundation. Het fonds, opgericht door Yamina Krossa, heeft als doel geld in te zamelen voor het baanbrekende kankeronderzoek van professor Damya Laoui en haar team. Yamina Krossa: “We hebben echt alle hulp nodig.” 

Heb je zelf een goed doel in je testament staan? 

"Om eerlijk te zijn heb ik daar zelf nog niet over nagedacht," vertelt Krossa. "Ik doe gewoon mijn best om tijdens mijn leven iets te betekenen. Sinds 2018 werk ik aan mijn fonds, en daarvoor – vanaf 2015 – aan Benetiet, om borstreconstructies vergoed te krijgen. Ik ben straks tien jaar bezig met borstkanker en borstkankeronderzoek. 

Toch wil ik zeker een goed doel in mijn testament opnemen. Dit jaar word ik vijftig, en dat is voor mij een moment om hier echt over na te denken. Mijn moeder overleed toen ze 49 was. Ik dacht altijd: de dag dat ik 50 word, zal een vreemde dag zijn. Toen ik op mijn 38e kanker kreeg, was ik bang dat ik de 40 niet zou halen. Nu vind ik het geweldig om 50 te worden. Sommige mensen krijgen daar een identiteitscrisis van, ik ben vooral dankbaar." 

“De angst voor herval ken ik zelf maar al te goed. Ik heb een plekje op mijn rug dat soms pijn doet, en dan vraag ik me weleens af: zou de kanker terugkeren?” 

Hoe ben je bij de VUB terechtgekomen? 

"Nadat Benetiet overbodig werd, omdat borstreconstructies eindelijk werden terugbetaald, hadden we nog 40.000 euro in kas. Net op dat moment las ik in de krant De Tijd over Damya Laoui, die werd uitgeroepen tot Innovator onder de 35 door het MIT (Amerikaanse universiteit). Haar onderzoek richtte zich op het ontwikkelen van therapieën om borstkankerpatiënten te beschermen tegen herval. Als ex-patiënt voelde ik me meteen aangesproken, dus stuurde ik haar een mail met de vraag of ze iets met dat geld kon doen. Ik dacht dat ze al veel financiële steun kreeg, maar dat bleek niet het geval. Zij dacht op haar beurt dat mijn mail een grap van een collega was, want wanneer valt er nu zomaar 40.000 euro uit de lucht? 

Na die donatie nam Isabelle Marneffe, destijds hoofd van de VUB Foundation, contact met me op en vroeg of ik een fonds met mijn naam wilde oprichten. Ik vond dat eerst vreemd, want ik dacht dat dat pas kon na je overlijden om een fonds op te richten. Isabelle moest daar smakelijk om lachen en verzekerde me dat dat niet zo was. Zo begon het avontuur." 

“Het idee om onderzoek te steunen waardoor er op een dag – hopelijk! - een vaccin komt zodat kankerpatiënten niet meer bang hoeven te zijn om te hervallen, vind ik wauw” 

Wat heeft het wetenschappelijk onderzoek bereikt dankzij het Yamina Krossa Fonds? 

"Het oorspronkelijke doel was om herval te voorkomen bij borst- en longkanker, maar nu blijkt dat de technieken wellicht van toepassing zijn op alle vormen van kanker met een vaste tumor. De angst voor herval ken ik zelf maar al te goed. Ik heb een plekje op mijn rug dat soms pijn doet, en dan vraag ik me weleens af: zou de kanker terugkeren? Helaas kan ik zelf niet geholpen worden door de therapie die Damya ontwikkelt, omdat je daarvoor de oorspronkelijke tumor nodig hebt. Maar het idee dat er onderzoek wordt gedaan naar een mogelijke therapie of zelfs een vaccin, zodat kankerpatiënten niet meer bang hoeven te zijn voor herval, dat vind ik fantastisch. Die eer komt volledig toe aan Damya en haar team." 

Over eer gesproken: binnenkort mag je op audiëntie bij de Koning. 

"De koning heeft tijdens COVID het initiatief  BeHeroes' gelanceerd. Een donateur van het fonds had mij genomineerd. Er waren veel genomineerden, maar vijftig daarvan werden uitgenodigd om op de eretribune te zitten tijdens het Nationaal Defilé. Dat was al een geweldige ervaring. Van die vijftig zijn nu 12 goede doelen uitgekozen om bij de koning op bezoek te gaan, en wij zijn daar één van. Dus binnenkort ga ik Zijne Majesteit  de hand schudden. Dat is weer een mooie gelegenheid om het fonds onder de aandacht te brengen." 

Exposure is een belangrijk deel van het werk. 

"Ik werk heel graag samen met de collega’s van de VUB Foundation. Hun communicatie, netwerk en ondersteuning zijn ontzettend effectief. Damya en ik hebben ook een sterke band, we zouden familie van elkaar kunnen zijn en ik ben trots dat ik haar onderzoek mee mogelijk kan maken. Damya vertelde me dat haar onderzoek zonder onze steun waarschijnlijk alleen theoretisch zou zijn gebleven, en dat het dankzij onze fondsen daadwerkelijk een kans heeft om verder ontwikkeld te worden en zo hopelijk in de toekomst patiënten te helpen.  

Ik zeg altijd tegen mensen die ik ontmoet: als je hieraan doneert, investeer je in hoop en in je eigen toekomst. Helaas krijgt één op de drie mensen kanker, en er is altijd wel iemand dichtbij die ermee te maken zal krijgen." 

Wanneer zou het onderzoek resultaten kunnen opleveren? 

"Ik heb al zitten rekenen. Als het allemaal lukt – en dat is niet zeker – dan zal dat waarschijnlijk rond mijn pensioen zijn, over 10 jaar dat de eerste resultaten over de effectiviteit bij patiënten beschikbaar zullen zijn. Dat zou een fantastisch moment zijn. 

Sommigen vragen me waarom ik een onderzoek steun waar ik zelf niets aan zal hebben. Mijn jongste zoon Gilles zei het heel mooi: 'Dat is zoals een boom planten in de wetenschap dat je nooit zelf in de de schaduw van die boom zult staan.' Dat is ook hoe je kunt denken over een nalatenschap. Je zal er zelf niet meer van profiteren, maar je weet dat het leven van anderen erdoor verandert, dat het mensenlevens kan verlengen en dat we veel verdriet kunnen voorkomen."