Het eerste EUTOPIA-doctoraat is binnen voor de VUB. De Hongaarse Rebeka Balogh promoveerde bij de Vlaamse VUB en de Britse Universiteit van Warwick met een financiering van het Europese universiteitsnetwerk EUTOPIA. Rebeka deed onderzoek naar de gevolgen voor de gezondheid van mensen met precaire beroepen. Professor Christophe Vanroelen was haar VUB-promotor. “In zekere zin heeft EUTOPIA de academische samenwerkingen met de Britten na de Brexit gered.”
Is dit eerste EUTOPIA-doctoraat een mijlpaal?
“Het is om te beginnen een heel sterk doctoraat van internationale allure. We konden samenwerken met uitstekende wetenschappers van de Universiteit van Warwick, heel stimulerend was dat. Dit doctoraat is een mooi eerste voorbeeld van een succesvolle EUTOPIA-samenwerking. Voor de VUB en voor het onderzoek van de toekomst is het een belangrijke nieuwe manier om een PhD te behalen”
Wat was voor u het meest opvallende inzicht van deze thesis?
“We doen al heel lang onderzoek naar de vraag of precair werk leidt tot meer gezondheidsklachten. 'Precaire arbeid' is onzeker, onvoorspelbaar, niet stabiel en risicovol voor de werknemer. In het onderzoek van Rebeka wordt die vraag voor het eerst vanuit een longitudinaal perspectief onderzocht, zodat we ook echt konden zien of dat soort werk de bron is van medische problemen. Rebeka heeft daarvoor maar liefst drie databanken onderzocht, waaronder Belgische gegevens afkomstig van de volkstelling en van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Daarnaast ook een grootschalige Britse panelstudie, Understanding Society. Ze concentreerde haar onderzoek op mensen die aan het begin van de meting gezond waren, om dan te bekijken hoe de situatie een aantal jaren later evolueerde. Haar studie toont aan: wie werd blootgesteld aan onzeker werk loopt een hoger risico op een slechte mentale en fysieke slechte gezondheid, ook al waren die personen aan het begin van de dataverzameling in goede gezondheid. De hoogstaande kwaliteit van haar onderzoek zie je ook aan het niveau van de wetenschappelijke tijdschriften waarin de resultaten zijn gepubliceerd."
Christophe Vanroelen
"EUTOPIA heeft de academische samenwerking met de Britten gered."
Hoe kwam Rebeka bij de VUB terecht?
"Rebeka werd uit een grote reeks internationale kandidaten geselecteerd voor een korter lopend project binnen de onderzoeksgroep. Zij is Hongaarse, heeft in Boedapest haar bachelor sociologie behaald en vervolgens aan de Universiteit van Maastricht haar master Public Policy and Human Development. Beide cum laude. Toen Rebeka net in dienst was, waren we nog op zoek naar fondsen om haar voldoende tijd te geven voor een doctoraat. Op dat moment kwam EUTOPIA op de proppen met een eerste call voor PhD-studenten. Daar hebben op ingetekend en we hebben gewonnen.”
Hoe was de samenwerking met Warwick in deze post-brexit periode?
“Samenwerking was natuurlijk moeilijk na de Brexit. Ik denk ook dat het net een impuls voor Warwick was om volop mee te werken aan het EUTOPIA-verhaal. Over de gevolgen van de Brexit voor academisch onderzoek waren er allerlei scenario's, tot en met het volledig loskoppelen van onderzoek van UK-instellingen met de Europese instellingen. Achteraf is dat minder ingrijpend gebleken. Groot-Brittannië maakt weer deel uit van Horizon, het Europese financieringsprogramma voor onderzoek en innovatie. Maar ik denk dat EUTOPIA in die periode ook een belangrijke instrument was om toch continuïteit in de samenwerkingen te houden. In zekere zin heeft EUTOPIA de academische samenwerking met de Britten na de Brexit gered. En natuurlijk is de deelname van de Britten op lange termijn ook een goede zaak voor EUTOPIA.”
Rebeka Balogh: "Dankzij EUTOPIA kon ik aan mijn doctoraat werken"
Bachelor in Boedapest, Master in Maastricht, PhD in Warwick en Brussel. Waarom een internationale academische carrière?
"De masteropleiding in Maastricht sprak me gewoon erg aan. Daarna verhuisde ik naar België en werkte ik buiten de academische wereld, maar ik realiseerde me dat ik echt een PhD wilde doen. Onderzoek doen interesseerde me het meest, besefte ik. Gelukkig werd er toen een vacature aan de VUB gepubliceerd - ik solliciteerde en kreeg hem.
Uiteindelijk bracht ik vier en een half jaar door in Brussel, waar ik prachtige herinneringen aan heb. Er gebeurde veel voor mij in die periode, niet alleen met mijn doctoraat, maar ook in mijn persoonlijke leven. Terugkomen naar Brussel voor de verdediging van mijn PhD was heel emotioneel."
Hoe voelt het om telkens van huis weg te zijn?
"Ik woon nu in Glasgow. Natuurlijk mis ik mijn thuis, ik mis de taal en ik mis vooral mijn familie en vrienden.”
Is er een verschil tussen studenten uit West-Europa en Midden-Europa?
"Ik denk dat het verschil zit in de financiële middelen. Niet iedereen heeft de financiële middelen om in het buitenland te studeren. Ik had het voorrecht om dat te kunnen doen."
Waar komt je interesse in precair werk vandaan?
"In Brussel werkte ik in het begin voor een vakbondsfederatie. Toen heb ik me voor het eerst verdiept in het onderwerp van precaire arbeid.
Mijn academische interesse ging een tijdje uit naar armoede, naar meting, definitie en genderverschillen. Daarna verschoof mijn interesse naar arbeidskwaliteit: wat maakt een baan goed en wat is een goede baan, en welke ongelijkheden bestaan er bij de toegang tot banen van een bepaalde kwaliteit? Vanuit de studie van sociale ongelijkheid ben ik toen naar de studie van ongelijkheid in gezondheid gegaan, en vervolgens specifiek naar het bestuderen van de relatie tussen onzeker werk en gezondheid."
Wat was de rol van EUTOPIA?
"EUTOPIA financierde mijn beurs. Daardoor kon ik me volledig op mijn onderwerp concentreren. Dankzij de financiële steun van EUTOPIA kon ik aan mijn doctoraat werken en het indienen, een enorme steun."
Was het niet moeilijk om aan twee universiteiten te promoveren?
"Ik kan niet vergelijken, want ik heb nooit een ander doctoraat gedaan. Maar ik zou zeggen dat het zeker leerrijk was om onderzoek te doen aan twee universiteiten in twee landen. Ik denk dat het een toegevoegde waarde heeft gehad voor mijn PhD. Ten eerste heb ik kunnen werken met zowel Belgische als Britse data. Daarnaast denk ik dat het me gevormd heeft als wetenschapper. Ten slotte is het ook een ervaring die je op je cv kunt zetten. In de academische wereld kan dat ook tellen."
Wat zijn je volgende stappen?
"Rond de tijd dat ik mijn PhD inleverde, begon ik aan een nieuwe baan bij de School of Health and Wellbeing in Glasgow. In mijn huidige baan richt ik me op gezondheidsachterstanden."
Rebeka Balogh