Bio-ingenieur Elien Van Hecke is als vrouw in de ondernemerswereld geen zeldzaamheid meer, maar toch zijn er nog steeds drie keer zoveel mannen die een eigen bedrijf starten dan vrouwen. Elien Van Hecke is mede-oprichtster van VUB spin-off Fertiga. Ze nam deel aan het debat over vrouwelijk ondernemerschap georganiseerd door TechTansfer van de VUB. Fertiga produceert tests die de kwaliteit van eicellen meet voor IVF-bevruchtingen. “Het onderwijs toont onvoldoende dat ondernemerschap voor meisjes én jongens ook een mooie carrière kan bieden.”
Hoe ben je in 2017 één van de oprichters van Fertiga geworden?
Na mijn masters in business economics en biotechnologie startte ik bij het bedrijf Innogenetics, dat testen maakt voor medische laboratoria. Daar raakte ik al geprikkeld door het ondernemerschap. Hoe zet je met technologie als product in 25 jaar vanuit het niets een groot bedrijf op? Dat hadden ze gedaan bij Innogenetics.
Mijn volgende carrièrestap was de multinational Roche, maar daar bleef ik een beetje op mijn honger zitten. Totdat ik VUB-prof Johan Smitz tegenkwam. Hij zocht iemand om zijn technologie, waarmee je eicellen test op kwaliteit, te vermarkten. Eerst probeerden we dat te introduceren bij Roche, maar op dat moment paste het helaas niet. Toen hebben we besloten het zelf te doen, samen met een derde compagnon, moleculair bioloog André Rosenthal.
Ik kom zelf uit een ondernemersgezin. Mijn ouders hadden een trappenmakerij. Toen ik opgroeide, kon ik met eigen ogen zien wat het betekent om zelfstandige te zijn. Het was hard werken, maar het werd ook beloond. Je kunt je eigen beslissingen nemen en je eigen dromen najagen. Daardoor ben ik natuurlijk van kinds af aan vertrouwd geraakt met het idee dat ondernemen een reële optie is om je brood mee te verdienen.
Ben je zelf veel obstakels tegengekomen in je ondernemerschap, omdat je een vrouw bent?
Dat valt goed mee. Wat ik wel merk, is dat ik continue word omringd door mannen. Meestal ben ik de enige vrouw. Zodra het over strategische zaken gaat, zoals financiën en contracten, dan zijn het voornamelijk mannen. Hoe dat komt? Ik weet het niet. Het zou fijn zin wanneer er meer vrouwen op dat niveau zitten. Op operationeel niveau kom je wel veel vrouwen tegen. Misschien is dat het; vrouwen houden de boel draaiende en hebben daardoor niet de tijd om het vanop een afstandje te bekijken. En juist dat heb je wel nodig om strategisch te denken en relevant te zijn.
Speelt vrouw zijn een rol in je ondernemerschap?
Nee, ik denk het niet. Een man zal dezelfde filosofie hebben in het ondernemen: eigen beslissingen nemen, zaken aanpakken. Veel verschil zit er niet in ondernemerschap in tussen man en vrouw. Wel lijkt het dat vrouwen die wel ondernemen, dikwijls meer succesvol zijn. Juist net omdat het meer doordacht is. Vrouwen bekijken alle aspecten en soms is dat te veel , maar als ze dat dan gedaan hebben, gaan ze er systematisch voor.
Natuurlijk moet je ook weer oppassen met generaliseren, niet elke mannelijke of vrouwelijke ondernemer komt met een standaard pakket capaciteiten en eigenschappen.
Vrouwen zijn bang voor de risico’s wanneer ze voor het ondernemerschap kiezen, blijkt uit onderzoek: te weinig tijd voor het gezin, verlies van huidige job, spaarcenten aanspreken. Terecht?
Klopt, je neemt risico’s. Ik had kindjes van 1 en 3 jaar toen ik met Fertiga begon. Toen heb ik mijn gouden kooi met vaste baan bij een groot bedrijf ingeruild voor het avontuur. Mijn filosofie was dat ik spijt zou krijgen, als ik het niet zou doen.
“Mocht een onderneming mislukken, dan heb je in ieder geval bergen nieuwe ervaring.”
Bovendien, wat is het ergste dat je kan overkomen? Een paar maanden geen loon? We hebben van het spaargeld geleefd en geaccepteerd dat het op zou kunnen raken. Mocht de onderneming mislukken en keer je terug naar de reguliere arbeidsmarkt, dan heb je bergen nieuwe ervaring. Die ingesteldheid en durf moet je hebben.
Bestaat er in de maatschappij een juist beeld van ondernemerschap?
Het onderwijs toont onvoldoende dat ondernemerschap voor meisjes én jongens ook een mooie carrière kan bieden. Ik vind dat op scholen en universiteiten in het algemeen ondernemerschap te weinig aandacht krijgt. Het zou een vast onderdeel van het curriculum moeten zijn. Nodig gastsprekers uit. Leg uit hoe je een bedrijf opstart. Leer vaardigheden aan die ondernemers nodig hebben.
“Ik word continue omringd door mannen.”
Ook in de media komen bedrijven en ondernemers er vaak niet goed vanaf. Mensen denken al heel snel dat het poenscheppers zijn. Het tegendeel is waar; veel ondernemers waren financieel beter uit geweest wanneer ze hun job niet opgezegd hadden. Ikzelf heb anderhalf jaar zonder loon gewerkt. Mijn wens is nu, dat weer eens terug te verdienen. Mijn vrienden met hun vaste banen doen het tot op heden financieel beter.
Wat voor advies zou je aan jonge vrouwen geven die een bedrijf willen starten?
Laat je goed omringen en ga netwerken! Toen ik begon met het bedrijf, vertelde ik een relatie dat ik coaching nodig had en niet wist hoe ik daar aan moest komen. Ze zei heel eenvoudig: vraag het! Dat deed ik en het werkte. Laat toe dat mensen je helpen.
Tijdens corona zijn veel netwerken weggevallen. Nu zijn ze weer terug en merk je hoe belangrijk het is. Je krijgt meer kennis, meer energie, je doet nieuwe inzichten op. Netwerken is een soort zuurstof. En laat je niet afschrikken door een onderwerp dat op het eerste gezicht niet interessant is of wanneer de after work op een beroerd moment valt; je zult zien dat er altijd interessant contacten rondlopen. Profiteer daarvan. Stap op de mensen af. Schud handen, maak een praatje. Wanneer je niets aan elkaar hebt: niet erg. Dan stap je naar de volgende receptietafel.
Elien Van Hecke heeft ondertussen met haar compagnons een tweede bedrijf opgericht. Met deze tweede spin-off, Lavima, worden onrijpe eicellen buiten het lichaam gerijpt, zodat vrouwen die IVF doen, geen hormoonbehandeling hoeven te ondergaan.
Ben je een VUB-onderzoek(st)er geïnteresseerd in ondernemerschap? Surf even naar vubtechtransfer.be voor meer info en contacteer zeker het VUB TechTransfer team!
Over het Vicerectoraat Innovatie & Valorisatie van de VUB
De missie van het Vicerectoraat Innovatie & Valorisatie is het creëren van een positieve impact op de samenleving door het valoriseren van wetenschappelijke onderzoek. De werking wordt ondersteund door het multidisciplinaire team van VUB TechTransfer. Zij streven ernaar om de onderzoeksexpertise van de universiteit te verbinden met de samenleving en de industrie. En doen dit dit samen met partners VUB Foundation en Crosstalks.https://www.vub.ac.be/innovatie