Veel consumenten, in het bijzonder jongeren, kennen niet altijd hun rechten of denken soms dat het moeilijk is om voor die rechten op te komen, zeker na impulsieve online aankopen. Consumenten gaan er meestal ook van uit dat aankopen veilig en betrouwbaar zijn, maar dat is niet altijd het geval. In 2022 ontving het Meldpunt van de Economische Inspectie 51.874 meldingen van poging tot of oplichting. Dat is een stijging van iets meer dan 8% tegenover het jaar voordien, waarin er 47.917 waren. De meest voorkomende oplichtingspraktijken bleken phishing, verkoop- en aankoopfraude en spookfacturen, maar er zijn ook veel problemen bij de levering van producten en diensten en bij het krijgen van correcte informatie. De staatssecretaris wijst op de nog steeds toenemende online transacties als reden voor de stijging.
Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand: “Wie enkele minuten op zijn smartphone scrolt, wordt al snel bedolven onder de advertenties en aanbiedingen. Daarnaast liggen er ook continu phishers op de loer. Wie dus even niet oplet, kan in de val van een phisher trappen of een impulsaankoop doen die eigenlijk niet nodig was of achteraf helemaal niet aan de verwachtingen voldoet.”
Van student tot kritisch consument
VUB-rector Jan Danckaert duidt waarom de universiteit haar campusdeuren openstelt voor dit waardevolle initiatief: "Er lopen meer dan 16 000 studenten rond op onze universiteit. Het is onze taak om hen te voeden met kennis, begrip en inzicht om grip te krijgen op de problemen van vandaag en morgen. Niet elke consumentenaankoop verloopt vlekkeloos. Door studenten bewust te maken van de mogelijke gevaren die je loopt als consument, en hen te informeren over hun basisrechten als het fout loopt, helpen we hen om zich te ontplooien tot kritische consumenten."
BE.COCO
Bij de opening van de week lanceerde Alexia Bertrand het concept ‘BE.COCO’. “Bewust consumeren is goed voor onze portemonnee, maar ook voor ons milieu, voor onze economie en voor de werkomstandigheden van iedereen die iets met onze aankopen te maken heeft. Bewust kopen is helemaal het tegenovergestelde van impulsief kopen. Dat is leuk op korte termijn, maar valt op lange termijn soms duurder uit. Producten die we in zo’n impulsieve bui aan de andere kant van de wereld kopen, maken ook niet altijd de dromen waar die ze beloven. Soms zijn ze zelfs gevaarlijk, denk maar aan giftige stoffen in babyspeelgoed, gezichtscrèmes waarvan de ingrediënten niet gekend zijn of veiligheidscamera’s die beelden uit onze huizen verspreiden. Onze eigen Belgische en Europese dienstverleners en producenten zijn dan meestal een betere koop. Een win-win voor iedereen.” De overheid zal via de campagne ‘BE.COCO' de komende maanden nog meer inzetten op het informeren van de consument.