Erfgoedwandeling Sint-Verhaegen: (Schijn)heilig studentenerfgoed

Donderdagavond 17 november werd een aangenaam historisch voorproefje gegeven voor Saint-Vé, het studentenfeest waarop studenten van de VUB en ULB​ de stichting van hun universiteit op 20 november 1834 vieren. Het Centrum voor Academische en Vrijzinnige Archieven organiseerde een erfgoedwandeling in Brussel over de stichter van de universiteiten Pierre-Théodore Verhaegen.

Historicus professor Frank Scheelings leidde een enthousiaste groep door de straten van Brussel. Hij nam VUB'ers, ULB'ers en andere erfgoedliefhebbers mee in het verhaal van Pierre-Théodore Verhaegen en trakteerde zijn publiek op enkele sappige anekdotes.

De wandeling startte natuurlijk op de Grote Zavel. Dit historische plein is namelijk het beginpunt van de traditionele studentenstoet en is het toneel van vele festiviteiten op die dag. De Zavelwijk was bovendien de thuisbasis van Verhaegen zelf. Het grootste deel van zijn leven woonde hij om de hoek van het plein, in de Miniemenstraat.

Een grote vraag was natuurlijk, waarom werd de grondlegger van de vrijzinnige universiteit betiteld met  Sint Verhaegen? Frank Scheelings legde het uit. Toen de studenten van de ULB in 1888 merkten dat hun alma mater de waarden van haar stamvader in de wind sloeg, kwamen zij rond de stichtingsdag de  straat op. De katholieke pers sprak sarcastisch van de canonisatie van Verhaegen. Als antwoord verhieven de studenten hem tot heilige: Sint-Verhaegen was geboren. Hun doel was om Vrij Onderzoek in de statuten van de universiteit op te nemen. Vrij Onderzoek staat voor de waarborg van vrije oordeelsvorming in de wetenschap zonder dogma of autoriteitsargument. Enkele jaren na de start van Saint-Vé haalden de studenten hun slag thuis en werd het opgenomen in de statuten, waar het nog tot op heden staat, zowel bij de VUB als ULB.

De erfgoedwandeling eindigde bij het Paleis van Karel van Lotharingen. In die gebouwen werden op 20 november 1834 de eerste lessen van de ULB gegeven.