Met een grote testlocatie op het bedrijventerrein Boekelermeer in het Nederlandse Alkmaar willen 28 partners uit 10 Europese landen, met de Vrije Universiteit Brussel (VUB) als centrale spil, bewijzen hoe zogenaamde Renewable Energy Valleys (REV) het optimale energiesysteem kunnen zijn voor kleine tot middelgrote industriële locaties omringd door woon- en landbouwgebieden.
Het door Horizon Europe gefinancierde project REFORMERS - Renewable Energy Valleys ging in november 2023 van start. Het is een innovatief project dat vijf jaar zal lopen. Het wordt gecoördineerd door professor Thierry Coosemans, Projectcoördinator van het EVERGi research team van de VUB en door NEC - New Energy Coalition, de Flagship Valley Coordinator. Het onderzoeksteam zal bestaande en innovatieve technologieën voor het opwekken, de opslag en de distributie van groene energie, zoals hernieuwbare elektriciteit en groene waterstof, combineren en integreren. De onderzoekers maken daarbij gebruik van nieuwe algoritmen en een digitale tweeling.
“In de REV in Alkmaar is momenteel een diverse mix van meer dan 300 bedrijven en 3.000 huishoudens aangesloten op het energienetwerk”, zegt coördinator Coosemans. “Dat netwerk stelt de gemeenschap niet alleen in staat om hun eigen hernieuwbare energie te produceren en te gebruiken, maar ook om ze op te slaan en te delen, om de potentiële energieonbalans te beperken en aan de energievraag te voldoen. Dat wordt mogelijk gemaakt door geavanceerd en slim energiebeheer, gericht op de diversificatie en valorisatie van duurzame energiebronnen.”
Het uiteindelijke doel van het REFORMERS-project is het diversifiëren van de aanvoer van hernieuwbare energie en het maximaliseren van de efficiëntie. “Door de productie van groene energie op te voeren, door de combinatie van geconsolideerde technologische oplossingen met de meest innovatieve energiebeheersystemen, zal de Energy Valley aan het eind van het project in staat zijn om meer dan 100% van de energievraag te dekken door lokale hernieuwbare energieproductie en 75% van het eigen verbruik te bereiken door middel van vraagzijdebeheer”, aldus Coosemans. “Uiteindelijk moet dat leiden tot betaalbare energiekosten voor de eindgebruikers, zeker in vergelijking met de huidige en verwachte marktprijzen.”
“Het project zal bijdragen aan het behalen van de doelstelling van 100% hernieuwbare energie in Alkmaar in 2050.”
De gemeente Alkmaar en meerdere consortiumpartners zijn al eerder betrokken geweest bij onderzoeksprojecten zoals POCYTIF, waarbij lokale bedrijven, instellingen en burgers werden betrokken bij energiebesparende interventies. Tijdens een eerder bezoek in Alkmaar lieten vertegenwoordigers van lokale bedrijven bestaande innovaties zien om energieverlies te voorkomen en energiekosten te verlagen, zoals warmteterugwinningssystemen en slim energiebeheer (EMS). De gemeenschap is nu klaar om verder te gaan en een grootschalige pilot voor REFORMERS te worden.
Op de REFORMERS' Flagship Valley in Alkmaar is een bestaande aardgasinfrastructuur aanwezig. Er staat een bio-energiecentrale en Energy Innovation Park Alkmaar ondersteunt er de innovaties op het gebied van hernieuwbare energie.
Het REFORMERS' onderzoeksteam zal een toolbox en een digitale tweeling ontwikkelen, testen en gebruiken om de beste oplossingen naar voor te schuiven en voortdurend te verbeteren op weg naar zelfvoorzienende Energy Valleys. “De ambitie is om het gebruik van fossiele brandstoffen door particuliere klanten volledig te vervangen door de levering van warmte die geproduceerd is uit bioafval en warmteterugwinning”, weet Coosemans. “Samen met de productie van groene waterstof, wind, zon en biomethaan zal het project bijdragen aan het behalen van de doelstelling van 100% hernieuwbare energie in Alkmaar in 2050.”
De ontwikkelingen binnen de Nederlandse Flagship Valley zullen nauwgezet worden gevolgd door zes satelliet-valleys verspreid over Europa. Die zullen gebruik kunnen maken van de geleerde lessen en succesvolle strategieën kunnen overnemen om hun eigen Renewable Energy Valley te creëren en samen bij te dragen aan de doelstellingen van #REPowerEU.
Door te streven naar de ontwikkeling van zelfvoorzienende koolstofneutrale Energy valleys zal het REFORMERS-project een essentiële hoeksteen vormen voor de realisatie van de RepowerEU-doelstellingen. Niet alleen zal het project Europa onafhankelijker maken van de invoer van fossiele brandstoffen, maar bovendien zal het oplossingen en instrumenten bieden die de doelstellingen inzake de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, zoals voorzien in de Green Deal van de EU, sterk ondersteunen. “De VUB is trots om de coördinator te zijn van zo'n ambitieus project met een sterk en gemotiveerd consortium in de zo broodnodige energietransitie”, besluit Coosemans.