De jaarlijkse B-Photonics Cup is een wetenschapswedstrijd tussen verschillende Belgische scholen. Het initiatief van VUB-onderzoeksgroep B-PHOT en Colruyt Group Technics daagt jongeren uit om hun eigen gadget van de toekomst te ontwikkelen op basis van lichttechnologie.
Tine De Pauw is STEM-Outreach Officer bij B-PHOT Brussels Photonics van de VUB. Een van haar taken is om fotonicaonderzoek bij het brede publiek bekend te maken, met name in het lager en secundair onderwijs. Om dat doel te bereiken wordt er onder meer elk jaar de B-Photonics Cup georganiseerd. Leerlingen uit het vijfde en zesde middelbaar onderwijs ontwikkelen tijdens een schooljaar een werkend prototype van hun idee en presenteren dit voor een professionele jury. De deelnemende teams krijgen daarvoor een cursus fotonica en een budget om hun materiaal aan te kopen.
Waarom de samenwerking met Colruyt?
“Net als veel andere bedrijven heeft Colruyt te kampen met een schaarste aan technisch geschoold personeel. Ze wisten dat wij activiteiten organiseren om jongeren warm te maken voor wetenschappen en technologie. Zo kwamen we tot dit gezamenlijke project. Voor ons is het belangrijk om te tonen wat fotonica inhoudt, wat je ermee kan doen en welke toepassingen er al op de markt zijn. Het is een techniek met veel toekomst, maar leerlingen in een schoolcontext krijgen niet zo vaak de kans om daarmee te experimenteren. Met de B-Photonics Cup bieden we hen een STEM-project aan waarbij ze naar hartenlust technologieën mogen gebruiken en hun ideeën omzetten.”
“De VUB vindt het belangrijk om te tonen dat een ingenieur veel meer vaardigheden nodig heeft dan enkel de wiskundige en wetenschappelijke”, zegt Tine De Pauw. “Ook het creatieve aspect is erg belangrijk. Daarom organiseren we een brede waaier STEM-activiteiten met onder meer een wetenschapsshow, een fotonicacongres voor middelbare scholen, bieden we labobezoeken en een educatief pakket ‘Photonics Explorer’ aan om zelf te experimenteren in de klas.”
“De creativiteit en vrijheid van zo’n taak schrikt in het begin wat af, maar nadien zijn de leerlingen aangenaam verrast.”
De slimme brievenbus had gewonnen. Waarom?
“De leerlingen van BA Pitzemburg uit Mechelen scoorden op alle categorieën het hoogst: fotonica, innovatie, prototype, videopresentatie en de pitch voor de jury. Hun slimme brievenbus werkt als volgt: als er post een voor een in de bus wordt gestoken, dan wordt die met sensoren gedetecteerd op basis van kleur. De brievenbus maakt een onderscheid tussen witte enveloppen en gekleurde reclamebladen. Als het een belangrijke brief lijkt, wordt er een camera geactiveerd die een foto ervan doorstuurt naar je mailbox.”
Zit daar commercieel potentieel in?
“Het is niet de bedoeling van de wedstrijd om met een product op de markt te komen. Het gaat vooral over het ontwikkelen van een idee tot de uitwerking. De meeste leerlingen zijn het niet gewoon om zoiets te doen, op school zitten ze vooral achter hun boeken. De creativiteit en vrijheid bij zo’n taak schrikt in het begin wat af. Maar op het einde zijn ze vaak aangenaam verrast.”
Kom je hen later tegen op de VUB?
“Daar hebben we niet echt cijfers van, maar een aantal van hen meldt zich spontaan aan voor een ingenieursstudie. Voor ons is het vooral belangrijk om die studies en ook de VUB in het algemeen in een goed daglicht te zetten.”