VUB Klimaatwetenschapper Wim Thiery over climate anxiety

Volgens studies gaan heel wat jongeren gebukt onder ‘climate anxiety’. Sommigen passen levenskeuzes aan door bijvoorbeeld geen kinderen te willen. De angst voor klimaatveranderingen kan ook omslaan in fatalisme: de wereld is toch om zeep, waarom zouden we ons gedrag nog aanpassen? VUB-klimaatwetenschapper Wim Thiery tempert die angst. 

Professor Wim Thiery wil mensen bewuster maken van de klimaatverandering en zorgen dat de overgang naar een klimaat-neutrale samenleving versnelt. Hij kijkt met verschillende modellen, observaties en satellietdata naar klimaatextremen en analyseert de levenslange blootstelling daaraan bij verschillende leeftijden, om zo ervaringen van de gevolgen in kaart te brengen. Wim Thiery gelooft sterk in de impact van klimaatjongeren op het beleid en het belang van wetenschapscommunicatie. “De jongeren zijn er op korte tijd in geslaagd om iedereen in de samenleving bewust te maken van de urgentie van de klimaatverandering. Ik ben onder de indruk van hun diepgaande kennis over de klimaatwetenschap.” 

“Persoonlijk vind ik dat we als belangrijke kennisinstelling in een van de rijkste landen van Europa nog ambitieuzer mogen zijn.” 

De VUB heeft zelf een klimaatplan, is dat ambitieus genoeg? 

“Het is heel belangrijk dat de VUB nu een stappenplan heeft om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. Die doelstelling moet tegen dan wereldwijd gehaald worden om de opwarming tot 1,5°C te beperken. Persoonlijk vind ik dat we als belangrijke kennisinstelling in een van de rijkste landen van Europa nog ambitieuzer mogen zijn.” 

Wat zou de VUB meer kunnen doen? 

“We moeten de ambitie hebben om beter te doen dan die wereldwijde doelstelling. Als we kijken naar het koolstofbudget - dat is wat we in totaal wereldwijd nog mogen uitstoten om binnen de 1.5°C te blijven - dan is dat over zes tot zeven jaar opgebruikt. Als we zien hoe we die uitstoot wereldwijd verdelen dan hebben we daar als rijk en ontwikkeld land dat al heel lang CO2 uitstoot eigenlijk geen recht meer op. Wat de VUB concreet kan doen om een versnelling hoger te schakelen, is nog meer inzetten op duurzaam onderwijs en onderzoek om zo de samenleving oplossingen en experten in de transitie aan te leveren. Ook op vlak van bedrijfsvoering moet onze uitstoot pijlsnel naar beneden. Dat kan via het opvoeren van de isolatie van de gebouwen, van het elektrificeren van de verwarming, het versneld uitrollen van warmtepompen en van hernieuwbare energie via zonnepanelen op de daken.”

Wat kan je als student doen? 

“Als student en consument kun je veel doen. Bijvoorbeeld helemaal niet of minder gaan vliegen. Je kan ook je ouders proberen overhalen hun spaarpotje open te breken om daar een energiezuinige verbouwing van hun woning mee te bekostigen. Minder of geen vlees meer eten: alle kleine beetjes helpen, maar de impact ervan blijft beperkt tot jouw eigen uitstoot. Maar naast die rol als consument kan je ook je rol als burger opnemen. Je kan straks in het stemhokje draagvlak creëren voor een ambitieus klimaatbeleid, je kan via sociale media communiceren over het belang van maatregelen tegen de klimaatverandering, je kan betogen voor een veilige toekomst of politici wijzen op hun verantwoordelijkheid. Je kan ook werk maken van klimaatrechtszaken. In België hebben recent 60.000 mensen de verschillende overheden voor de rechter gedaagd. Die overheden werden vervolgens tot tweemaal toe veroordeeld en moeten nu hun ambitie bijstellen om 55% minder uit te stoten tegen 2030. Dat is historisch te noemen. Het bewijst dat je als individu wel degelijk positieve impact kunt hebben die veel groter is dan jouw persoonlijke uitstoot. De Europese Green Deal is voortgekomen uit de drijvende kracht van de klimaatprotesten van jongeren. Dat is bijzonder hoopvol.”